Wejdźmy na szybszą drogę do redukcji śladu węglowego

Twórcy programu „Climate Leadership”, ściśle współpracując z coraz większą liczbą firm, zachęcają je do niwelowania niekorzystnego wpływu na zmiany klimatyczne m.in. poprzez redukcję śladu węglowego.

Publikacja: 28.09.2023 21:00

Podczas wydarzenia wręczono certyfikaty uczestnictwa w programie „Climate Leadership 2023”. Otrzymał

Podczas wydarzenia wręczono certyfikaty uczestnictwa w programie „Climate Leadership 2023”. Otrzymały je: BASF Polska, BNP Paribas, Credit Agricole, Elektroeko, Grupa PZU, Ørsted, Samsung, STU Ergo Hestia i VISA mat. pras.

„Rzeczpospolita” była patronem medialnym wydarzenia

Za jego uczestnikami już czwarta, całoroczna edycja powołanego przez UNEP/GRID Warszawa programu „Climate Leadership” (www.climateleadership.pl). Utworzono go w 2019 r. i ciągle się rozwija, przyciągając nowych ekspertów ze sfer nauki i biznesu. Szczególnie cenne są kolejne firmy dołączające do programu, którego twórcami są Maria Andrzejewska, dyrektorka generalna UNEP/GRID-Warszawa, i prof. Bolesław Rok z Akademii Leona Koźmińskiego – bo to nie tylko rządy, ale też biznes, a może nawet przede wszystkim on musi być motorem napędowym zmian.

– Aktualnie program to 38 zobowiązań klimatycznych firm. Cieszy nas to, że wiele z nich jest z nami od początku jego istnienia. W tym roku dołączyło kolejnych kilka przedsiębiorstw, a także 20 nowych ekspertów, co łącznie daje nam prawie 200 osób dzielących się z nami swym doświadczeniem. W programie udział wzięło 3000 osób z 50 różnych organizacji. Odbyło się 150 spotkań eksperckich. „Climate Leadership” to wsparcie w wielu obszarach dotyczących zmian klimatu – mówiła Magdalena Jaśkiewicz, koordynatorka programu „Climate Leadership”. – Można dołączyć do nas w każdej chwili – zachęcała.

Przesłanie z ONZ

– Podczas ubiegłorocznego tygodnia klimatycznego w Nowym Jorku António Guterres, sekretarz generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych, wygłosił przemówienie, podczas którego padły emocjonalne słowa dotyczące stanu planety. Przesłanie jest takie, abyśmy w zakresie jej ochrony robili więcej i szybciej. Abyśmy wywierali większy wpływ na firmy i dlatego też dziś nie bez przyczyny gościmy w warszawskiej siedzibie Samsunga – mówiła Maria Andrzejewska.

– Dla biznesu sprawy klimatu są ważne, także dla nas. Samsung planuje osiągnąć zeroemisyjność do roku 2050. Można rzec, że to odległa przyszłość, ale pamiętajmy, iż to ogromna firma. W Polsce stawiamy na edukację w tym zakresie – mówił Adam Roś, wiceprezydent Samsung R&D Polska.

– Coraz więcej firm zdaje sobie sprawę, że żyjemy w czasach polikryzysu. Grupa klimatycznych aktywistów korporacyjnych rośnie, ale wciąż jest nas za mało. Coraz więcej firm powinno uczestniczyć w procesie zmian. Trzeba o tym mówić. Dzisiejsze spotkanie to dzień wzajemnej inspiracji – mówił prof. Bolesław Rok.

Biznes motorem zmian

O roli firm dyskutowano m.in. podczas dyskusji pt. „Otwarta debata o sprawiedliwej transformacji”.

– Biznes najbardziej zarabiał i zarabia na niezrównoważonym rozwoju. Część firm krzywi się więc na wymagania związane z adaptacją do zmian klimatu i robi tak mało, jak się da. Naiwnością jest wiara w to, że nagle wszyscy jako przedsiębiorcy się opamiętamy, a jako konsumenci zmienimy nasze indywidualne strategie, począwszy od stylu życia i choćby nawyków zakupowych. Niemniej jednak, jako biznes musimy podejmować działania w tym kierunku. Trzeba się skupić na tym, jak dużo energii możemy nie zużywać. Najlepsza energia to ta niezużyta – analizował Marcin Milczarski, ekspert ds. CSR, ESG i zrównoważonego rozwoju w firmie Viverno, która oferuje usługi m.in. w zakresie analizy śladu węglowego i strategii dekarbonizacji. W jego ocenie kluczowy jest decoupling, czyli zerwanie zależności pomiędzy wzrostem gospodarczym a jego wpływem na środowisko.

Wszystkie firmy nie zmienią swego nastawienia, ale warto brać przykład z liderów transformacji – jak choćby firmy Ørsted, która promuje wizję świata zasilanego wyłącznie odnawialnymi źródłami energii (OZE). – Jako Ørsted budujemy i eksploatujemy przybrzeżne i lądowe farmy wiatrowe, farmy słoneczne, magazyny energii, odnawialne instalacje wodorowe i instalacje zielonych paliw oraz bioelektrownie – wyliczała Joanna Wis-Bielewicz, Head of Market Development, ekspertka ds. zrównoważonego rozwoju i zeroemisyjnej transformacji, wskazując tym samym, że możliwe jest całkowite odejście od zajmowania się węglem na rzecz OZE.

Węglowe „inspiracje”

Tegoroczna konferencja podsumowująca działania podjęte w czwartej edycji programu „Climate Leadership” miała tytuł „Ślad węglowy i co dalej?” – Wierzymy, że naszą społeczność łączy troska o przyszłość kolejnych pokoleń. Zwracamy uwagę na szerszy kontekst wpływu działalności niż ślad węglowy nie zapominając o jego bardzo istotnym znaczeniu – wyjaśniał Michał Purol, chief sustainability officer UNEP/GRID-Warszawa.

O węglu, a w zasadzie groźnych pozorach z nim związanych nie omieszkała wspomnieć Zuzanna Rudzińska-Bluszcz, prezeska Fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, która wygłosiła wystąpienie inspiracyjne „O mojej drodze znajdowania odpowiedzi na pytanie: o co chodzi w społeczeństwie”. Ekspertka koncentrowała się na aspektach prawnoczłowieczych, podkreślając, że dzięki prawu można zmieniać rzeczywistość i pomagać nie tylko pojedynczym osobom, ale całym grupom społecznym. Wskazała, że kryzys klimatyczny połączony z kryzysem bioróżnorodności i zanieczyszczeniem środowiska to wielkie wyzwania dla praw człowieka. Tym bardziej że jak się okazuje, obywatele, konsumenci są nieraz wprowadzani w błąd, nawet jeśli idzie o zachowania proekologiczne. Przykłady? Sławna już sprawa tzw. ekogroszku, którego nazwa była myląca, a skład niezwykle szkodliwy dla ludzi. Jak przypomniała Rudzińska-Bluszcz, przebadane na Politechnice Warszawskiej próbki tego produktu, de facto jednego z rodzajów węgla, wskazały, że przy jego spalaniu emisje szkodliwych dla zdrowia pyłów mogą być przekraczane nawet 40-krotnie. Ekogroszek nie był i nie jest więc w żaden sposób produktem ekologicznym. Po naświetleniu tej sprawy resort klimatu i środowiska zareagował, wydając rozporządzenie, którego celem jest stopniowe odchodzenie od nazwy ekogroszek na rzecz nazwy groszek plus. Nadal jest to jednak paliwo mocno zanieczyszczające powietrze.

Drugi przykład wskazany przez szefową Fundacji Client Earth Prawnicy dla Ziemi to kwestia „uzdrowisk”. Okazało się bowiem, że żadna gmina w Małopolsce i na Dolnym Śląsku pobierająca opłatę miejscową bądź uzdrowiskową nie oferuje w zamian czystego powietrza, co w głównej mierze bierze się z palenia w tych gminach węglem. Na 35 analizowanych gmin tylko 10 posiada lub posiadało państwową stację pomiaru jakości powietrza, a w zaledwie dwóch (Zakopane i Jelenia Góra) pomiary zanieczyszczeń prowadzono regularnie. Paradoksalnie wśród 35 zanieczyszczonych gmin aż 16 to uzdrowiska (czy raczej „uzdrowiska”), z których 11 specjalizuje się w leczeniu chorób układu oddechowego.

Dekarbonizacja priorytetem

O tym, jak dokonać szybkiej dekarbonizacji, dyskutowano podczas debaty pt. „Jaka gospodarka? Neutralna, regeneratywna, bioróżnorodna, zdekarbonizowana”.

– Sposób działania biznesu w obliczu kryzysów się zmienia. Przedsiębiorstwa mierzą się z wyzwaniami będącymi następstwami pandemii koronawirusa czy konsekwencjami wojny w Ukrainie. Wydaje się jednak, że w obliczu kryzysu klimatycznego dekarbonizacja jest głównym priorytetem biznesu. Chodzi o zmianę paradygmatu i uwolnienie gospodarki od paliw kopalnych – mówiła Paulina Kaczmarek, head of sustainability w Danone. Prof. Bolesław Rok pytał więc, na ile branża spożywcza przyczynia się do dekarbonizacji. – Branża spożywcza usiłuje nadgonić czas we wszystkich aspektach dekarbonizacyjnych, służy ku temu m.in. projekt „Mleczarstwo w dobie zmian klimatu” oraz powołanie organizacji zajmującej się produktami alternatywnymi dla wyrobów mlecznych i mięsnych – odpowiedziała przedstawicielka Danone.

Rozmawiano też o gospodarce cyrkularnej. – Na ile cyrkularność jest elementem podstawowym w gospodarce? Na ile możliwe jest jej pełne zamknięcie, bo globalnie jesteśmy na poziomie 8 proc. – pytał prof. Rok. – Jako biznes chcemy domykać ten obieg. W BASF stosowany jest recykling chemiczny. Tniemy materiały chemiczne na mniejsze fragmenty i wykorzystujemy ponownie. Oferujemy nowe, biologiczne środki ochrony roślin – mówiła Anna Zalewska, advocacy manager w firmie BASF. – Musimy działać wszyscy, począwszy od producenta po konsumenta – dodała przedstawicielka BASF.

„Rzeczpospolita” była patronem medialnym wydarzenia

„Rzeczpospolita” była patronem medialnym wydarzenia

Za jego uczestnikami już czwarta, całoroczna edycja powołanego przez UNEP/GRID Warszawa programu „Climate Leadership” (www.climateleadership.pl). Utworzono go w 2019 r. i ciągle się rozwija, przyciągając nowych ekspertów ze sfer nauki i biznesu. Szczególnie cenne są kolejne firmy dołączające do programu, którego twórcami są Maria Andrzejewska, dyrektorka generalna UNEP/GRID-Warszawa, i prof. Bolesław Rok z Akademii Leona Koźmińskiego – bo to nie tylko rządy, ale też biznes, a może nawet przede wszystkim on musi być motorem napędowym zmian.

Pozostało 92% artykułu
Klimat
„Szokująca skala”: woda pitna w Europie pełna „wiecznych chemikaliów”
Materiał partnera
Małe zmiany przynoszą wielkie korzyści
Klimat
Znamy tegorocznych liderów zrównoważonego rozwoju
Klimat
Gospodarcze skutki zmian klimatu dużo większe niż szacowano. „Jak podczas wojny”
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Klimat
Meksyk: Pod drzewami znaleziono 80 martwych małp