Więcej samodzielnych decyzji samorządów w oświacie? Trwają negocjacje z rządem

Tak wynika z protokołu spotkania korporacji samorządowych i resortów: finansów oraz oświaty, które odbyło się pod koniec marca. Rozmowy prowadzono tuż przed posiedzeniem Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Protokół z niego upubliczniono wczoraj.

Oświata jest jedną z najczęściej wymienianych przez samorządowców i ich organizacje dziedziną życia społecznego i lokalnego, która wymaga zmian, w tym wsparcia finansowego.

Luka oświatowa sięga już niemal 45 mld zł

Korporacje samorządowe oszacowały jakiś czas temu, że w tegorocznym budżecie potrzeby oświatowe zostały zaniżone o około 40 do 45 mld zł w skali całego kraju. Tyle samorządy dopłacają z własnych budżetów. Przy czym łączna kwota potrzeb oświatowych dla wszystkich samorządów na ten rok jest wyższa o ponad 11 proc. w porównaniu do subwencji oświatowej w zeszłym roku i wynosi 102,7 mld zł.

Czytaj więcej

Z regionów

Jest lepiej, ale jeszcze nie dobrze. Odkładane problemy samorządów rosną

Samorządy mają więcej dochodów, ale i więcej powinności. Efekty reformy finansów widoczne będą po...

Na początku marca samorządowcy przedstawili postulaty na temat zmian w oświacie. Dotyczą finansowania i sposobu organizacji szkół, klas oraz kompetencji samorządowych. Potrzebne są wyższe fundusze z budżetu centralnego, autonomia dla samorządów dotycząca organizacji sieci szkół, tworzenia infrastruktury oświatowej. Na ich temat rozmawiano 25 marca. - To było ważne spotkanie – ocenia Marek Wójcik, ekspert Związku Miast Polskich.

- Padła deklaracja, że w kwietniu zostanie złożony projekt nowelizacji Prawa oświatowego, a więc kwietniową rozmowę rozpoczniemy od pytania, czy faktycznie została złożona i jakie są jej założenia. Będziemy tego pilnowali i naciskali na uzgodnienia w tej sprawie – zapewnił.

W oczekiwaniu na zmianę prawa

Choć na podstawowy postulat: zwiększenie kwoty potrzeb oświatowych, resort finansów odpowiedział, że nie zakłada się wyasygnowania tylu pieniędzy z budżetu, by zaspokojone były wszystkie potrzeby oświatowe, to jednak minister finansów nie wykluczył możliwości dodatkowego, ponad ustawowego, zwiększenia wysokości potrzeb oświatowych (tak jak to nastąpiło w roku 2025 ze „startową” kwotą potrzeb oświatowych) - o ile pozwoli na to sytuacja budżetu państwa i finansów publicznych.

Znacznie mocniej wybrzmiała zapowiedź zmian prawnych zwiększająca decyzyjność samorządów. Chcą one samodzielnie decydować o kształcie sieci szkół i placówek oświatowych. Resort oświaty zapowiedział, że w kwietniu projekt zmian organizacyjnych w systemie oświaty będzie wpisany do rejestru prac legislacyjnych.

Czytaj więcej

Społeczności lokalne

Mało uczniów, a utrzymanie szkół coraz droższe

Choć subwencja oświatowa rośnie, to samorządy z własnej kasy również muszą dokładać coraz więcej....

Mają znaleźć się w nim między innymi: „możliwość konsolidacji szkół; uproszczenie tworzenia fili szkół bez przekształcania w dwóch etapach (likwidacja plus decyzja o utworzeniu filii); możliwość prowadzenia dwukrotnie większej liczby filii szkół w stosunku do obecnie obwiązujących” – dodatkowo jak zapisano w protokole: „szkoła macierzysta mogłaby być prowadzona na poziomie od klasy 4 do 8; możliwe będzie tworzenie zespołów z samych szkół podstawowych. W planach są także: nowe zasady organizacji pracy w systemie klas łączonych (wprowadzenie większej elastyczności postawy programowej oraz brak potrzeby uzyskania pozytywnej opinii kuratora w przypadku: tworzenia szkół, tworzenia zespołu przedszkole i żłobek; wprowadzenie braku konieczności uzyskania pozytywnej opinii kuratora w stosunku do tworzenia niepublicznej szkoły oraz obsadzania dyrektora szkoły niepublicznej.

Jednak resort chce, by samorząd samodzielnie nie mógł zdecydować o likwidacji szkoły – do takiego działania potrzebna będzie pozytywna opinia kuratora oświaty.