Dzień Ziemi 2024: świat przegrywa walkę z plastikiem. Zatrważające dane

Hasłem przewodnim Dnia Ziemi 2024 jest walka z zanieczyszczeniem tworzywami sztucznymi. Organizatorzy wydarzenia żądają od największych gospodarek świata ograniczenia produkcji plastiku o 60 proc. do 2040 roku.

Publikacja: 22.04.2024 12:47

Najwięcej plastiku produkują kraje azjatyckie, wśród których niekwestionowanym liderem są Chiny, odp

Najwięcej plastiku produkują kraje azjatyckie, wśród których niekwestionowanym liderem są Chiny, odpowiadające za jedną trzecią globalnej produkcji.

Foto: Brian Yurasits Unsplash

Zanieczyszczenie plastikiem stanowi jedno z największych współczesnych wyzwań środowiskowych.  Od połowy ubiegłego stulecia produkcja tworzyw sztucznych gwałtownie rośnie - w 2022 roku wyprodukowano ponad 400 mln ton plastiku, a w ciągu ostatniej dekady powstało go więcej niż przez 50 lat ubiegłego wieku. Każdej minuty przybywa ponad milion plastikowych butelek na wodę.

Dzień Ziemi 2024. Planeta kontra plastik

Rosnącą popularność plastiku obrazuje też fakt, że w 2018 roku wyrażenie „jednorazowego użytku” zostało uznane przez Collins Dictionary za słowo roku. Nic w tym dziwnego, skoro plastikowe przedmioty jednorazowego użytku stanowią mniej więcej połowę wszystkich tworzyw sztucznych.

Najwięcej plastiku produkują kraje azjatyckie, wśród których niekwestionowanym liderem są Chiny, odpowiadające za jedną trzecią globalnej produkcji.

Czytaj więcej

Szkocja rezygnuje z kluczowego celu klimatycznego. Stał się nieosiągalny

Na drugim miejscu zestawienia znajdują się Stany Zjednoczone, które produkują 17 proc. światowych tworzyw sztucznych.

Szacuje się, że łącznie wyprodukowano ok. 8 mld ton plastiku, z czego ponad 90 proc. nie zostanie poddanych recyklingowi, trafiając do środowiska i zanieczyszczając je drobinami mikroplastiku.

Kraje rozwijające się z reguły nie produkują zbyt wiele tworzyw sztucznych, choć np. w Indiach, liczących ponad 1,4 mld mieszkańców, codziennie wytwarza się 26 000 ton odpadów plastikowych, z których zdecydowana większość nie trafia do recyklingu.

Warto przypomnieć, że aż 99 proc. plastiku produkowanego na świecie, pochodzi z paliw kopalnych. Jego produkcja odpowiada za 12 proc. globalnego zużycia ropy naftowej. Szacuje się, że w 2019 roku produkcja tworzyw sztucznych wygenerowała emisje sięgające zanieczyszczeniom generowanym przez 600 elektrowni węglowych.

Jak wynika z raportu Lawrence Berkeley National Laboratory, produkcja plastiku odpowiadała za 5 proc. globalnych emisji CO2, 12 proc. światowego zapotrzebowania na ropę naftową i 8,5 proc. zapotrzebowania na gaz. Do połowy stulecia liczby te mogą się podwoić, a nawet potroić, biorąc pod uwagę tendencję rosnącą w produkcji tworzyw sztucznych.

Dzień Ziemi: jak mikroplastik ma wpływ na zdrowie człowieka? 

Naukowcy alarmują, że mikroplastik jest obecny w zasadzie wszędzie, od szczytów gór, przez produkty spożywcze i wodę butelkowaną, aż po narządy wewnętrzne ludzi oraz zwierząt.

Choć nie ustalono jeszcze jakie dokładnie konsekwencje zdrowotne ma narażenie na ciągły kontakt z drobinami mikroplastiku, ich toksyczne działanie zostało wykazane w szeregu badań, wskazując na ich związek m.in. z uszkodzeniem DNA, dysfunkcją narządów oraz występowaniem zaburzeń metabolicznych.

Według danych Banku Światowego, 9 milionów ludzi na świecie jest zatrudnionych przy produkcji i przetwarzaniu tworzyw sztucznych.

Każdego roku ok. 11 milionów ton odpadów z tworzyw sztucznych trafia do oceanów, siejąc spustoszenie w ekosystemach morskich i różnorodności biologicznej.

W tym roku amerykańska organizacja powiązana z Dniem Ziemi, Earthday.org, z okazji jego 54. obchodów apeluje o ograniczenie produkcji plastiku o 60 proc. do 2040 roku, podkreślając skalę szkód, jakie jego nadprodukcja wyrządza zdrowiu ludzi i zwierząt, różnorodności biologicznej oraz szkodliwemu wpływowi produkcji tworzyw sztucznych na klimat.

Od wtorku w Ottawie odbędą się negocjacje ONZ na temat postępów w pracach nad pierwszym w historii globalnym traktatem mającym powstrzymać zanieczyszczenie tworzywami sztucznymi. W czasie rozmów w 2022 roku narody uzgodniły konieczność stworzenia takiego dokumentu, jednak wciąż nie udało się dojść do porozumienia.

Część uzgodnień blokują kraje takie jak Arabia Saudyjska, Chiny oraz Iran, których gospodarka w sporej mierze opiera się na paliwach kopalnych. Kraje te kategorycznie sprzeciwiają się ograniczeniu produkcji plastiku. Po spotkaniu w stolicy Kanady ostatnia runda negocjacji ma się odbyć w Korei Południowej.

Zanieczyszczenie plastikiem stanowi jedno z największych współczesnych wyzwań środowiskowych.  Od połowy ubiegłego stulecia produkcja tworzyw sztucznych gwałtownie rośnie - w 2022 roku wyprodukowano ponad 400 mln ton plastiku, a w ciągu ostatniej dekady powstało go więcej niż przez 50 lat ubiegłego wieku. Każdej minuty przybywa ponad milion plastikowych butelek na wodę.

Dzień Ziemi 2024. Planeta kontra plastik

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Planeta
Europa ociepla się 2 razy szybciej niż reszta świata. Złe wieści dla kontynentu
Planeta
El Niño zanika. Eksperci: to cisza przed burzą. „Rekordowy sezon huraganów”
Planeta
Groźne dla klimatu gazy wciąż przemycane do Europy. Można je kupić w internecie
Planeta
Za nami wyjątkowo ciepły marzec. W Polsce padł kolejny rekord – upał jak latem
Planeta
Zmiany klimatyczne i zanieczyszczenie plastikiem napędzają się wzajemnie
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił